RAMAT HASJARON – De feestelijke uitreiking van de prestigieuze Israël-prijs werd dit jaar verstoord door de politiek geïnspireerde weigering van de minister van cultuur, Yoav Gallant, om de prijs toe te kennen aan de verdienstelijke wetenschapsman Prof. Oded Goldreich, die eigenlijk al daarvoor was aangewezen, met als reden zijn links-politieke meningen. Zoiets was in het verleden totaal ondenkbaar. Dit voorval is een duidelijk voorbeeld hoe het langdurige leiderschap van Benjamin Netanjahoe de atmosfeer in dit land vergiftigt.

Ik was verbaasd dat de andere prijswinnaars uit protest niet geweigerd hadden om de plechtigheid bij te wonen. Mogelijk waren die mensen niet zo politiek geëngageerd, en waren zij goedgekeurd als betrouwbare figuren die zich wel koest zouden houden, en zeker niet aan de linkerkant van het politieke spectrum staan.

Er is wel bij de ceremonie op passend negatieve toon aan dit betreurenswaardige voorval gerefereerd, en de andere Israël-prijswinnaars hadden ook eerder in een brief bij de minister geprotesteerd. Maar het bleef bij lipservice en de weigering om de prijs aan Golsreich toe te kennen werd niet ingetrokken.

Niet alleen hierin is de zware hand van rechts te zien, ook andere officiële plechtigheden de laatste tijd Jom Hasjoa, de herdenkingsdag van de gevallen soldaten, en Jom Ha’atsmaoet (Onafhankelijkheid) zijn op opvallende wijze en in prime time door het rechtse kamp misbruikt, – om niet de uitdrukking kontlikkers te gebruiken – door de keuze van de hoofdspelers bij de verschillende ceremonies. Daardoor groeiden ze uit tot plechtigheden ter meerdere glorie van Bibi en consorten, waarbij Netanjahoe op weerzinwekkende ongepaste manier zijn gebruikelijke stokpaardjes bereed en zijn eigen loftrompet stak.

Onze president Rivlin, die zeer binnenkort aan het eind van zijn termijn komt, stond wel voor een heel moeilijke keuze toen hij toch Netanjahoe aanwees om te proberen een regering in elkaar te knutselen uit zeer tegenstrijdige elementen. De leider van de grootste partij na deze laatste verkiezings is nu eenmaal Netanjahoe, en dat liet de president wel heel weinig morele bewegingsvrijheid om zijn oog te laten vallen op Lapid, die op zijn beurt ook weer heel weinig kans maakt een levenstvatbare regering samen te stellen, omdat hij rekening dient te houden met grote ego’s en kleine snipperpartijtjes als mogelijke partners.

De zwarte vlaggen-beweging, die hier is ontstaan als waarschuwing tegen het afbladderen van de democratie, zou misschien een recente zaterdagavond weer in actie komen met protest-demonstraties op bruggen en kruispunten, maar de animo daarvoor vandaag in onze buurt was eigenlijk nihil. Ik zie in dit stadium ook het nut er nietvan in: we hebben die bijeenkomsten voor de laatste verkiezingen gedurende veertig weken gehouden, zonder enig zichtbaar resultaat.

Op een van de feestelijke avonden die wij bijwoonden ontstond er een aardige discussie over ons joodse landje en het zionisme. Tja, er moet waarschijnlijk wel een veilig land voor joden zijn, als we ons de geschiedenis van dit volkvoor de geest halen. En daarmee heb je ook meteen een probleem te pakken: als je allemaal in hetzelfde pakje rondloopt is er al gauw geen plaats voor buitenstaanders. En dan worden we bijzonder, en verwaand, en kijken neer op de ander. Kan dat wel goed aflopen, zonder racisme, vraag ik me dan bezorgd af. We zijn er tijdens die ronde tafel niet echt uit gekomen.

Toch is er één punt van vooruitgang: we mogen weer zonder maskers in de frisse buitenlucht!