Acht kinderen, acht cello’s en de zee

Little Stars of Bethlehem van Shariff Nasr

Ze komen uit Bethlehem, uit Palestijnse vluchtelingenkampen. Acht kinderen die naar Nederland reizen om deel te nemen aan de Cellobiënnale. Dapper torsen ze hun instrumenten. Voor het eerst zien ze de zee. Nou ja, een van hen heeft wel eens de Dode Zee gezien: ‘Maar dit, dit is een levende zee…. mompelt hij.

Door: Max Arian

In de documentaire film Little Stars of Bethlehem die Shariff Nasr gemaakt heeft over acht Palestijnse kinderen die voor de Cellobiënnale naar Nederland komen, is de Noordzee bij Scheveningen het symbool voor de vrijheid, waar ze maar nauwelijks op durven hopen. Hun hele korte levens hebben ze spanningen meegemaakt, traumatische gebeurtenissen, zoals militaire overvallen ’s nachts, met verstikkend traangas, familieleden en vriendjes die gevangen worden gezet, de scheidingsmuur die dwars door Bethlehem loopt. Gebrek aan van alles, maar vooral gebrek aan perspectief. Ze weten niet beter. Zoals een van de meisjes zegt: Het hoort eigenlijk niet, maar we raken er bijna aan gewend.’
De Nederlandse filmer Shariff Nasr heeft zelf een Palestijnse achtergrond. Misschien mede daardoor heeft hij de acht kinderen van heel dichtbij kunnen filmen, thuis, tijdens het repeteren en cello spelen en op reis. Het is alsof we in hun hoofden kunnen kijken, we horen hun gedachtes, hun angsten, hun verlangens, hun dromen. We zien ook hun trotse en bezorgde ouders, als deze acht kleine muzikanten worden uitgenodigd om deel te nemen aan de Cello Biënnale van oktober 2018 in Amsterdam.
Het zijn niet allemaal wonderkinderen, maar voor hun lerares, de Nederlandse celliste Fabienne van Eck, die is geïnspireerd door het Venezolaanse voorbeeld van El Sistema, gaat het ook om andere dingen dan alleen mooie muziek maken. Het gaat er ook om dat ze zelfvertrouwen krijgen en een besef dat de wereld groter is dan hun benauwde vluchtelingenkamp. Zij heeft voor dit werk voor Sounds of Palestine haar cellocarrière in Nederland even in de ijskast gezet: ‘Als ik in Nederland geen cello speel, is er wel een ander voor mij in de plaats, maar het werk dat ik hier doe is uniek en wordt anders niet gedaan.’

Foto: NTR

Verrassing

We zien de kinderen en haar in de nauwe straatjes van Bethlehem, bij de dreigende Scheidingsmuur, volgekladderd met graffiti en schilderingen, we zien en horen moeizame repetities. De uitnodiging naar Nederland te komen komt voor de Palestijnse kinderen als een volslagen verrassing, hun ouders spreken hun moed in, ze hopen voor hen dat het niet de laatste keer is dat ze naar het buitenland kunnen. Van Nederland weten ze alleen wat ze op google kunnen vinden: het is er mooi en alles is er goed georganiseerd. Met 160 jonge cellisten, uit Pieterburen, Maastricht, El Salvador en Palestina, zullen ze een nieuw stuk Havanna Suite van componist en jazzviolist Tim Kliphuis spelen. Het is in het Muziekgebouw aan ‘t IJ in Amsterdam een geweldig succes. Ze praten er ook even na. Zouden ze in Nederland willen blijven? ‘Ja’, zegt een jongetje gedecideerd. Hij heeft een grote Palestijnse trui aan. Is dat niet met elkaar in tegenspraak? Verlegen maakt hij het V-teken.
Ze slapen in het huis van de ouders van Fabienne en maken kennis met hagelslag. Ze verbazen zich over de hoeveelheden fietsen en eenden in Nederland. Ze verbazen zich er over dat in zo’n rijk land de mensen toch op fietsen rijden. In een speeltuin op een grote schommel verzucht een meisje: ‘Nu voel ik me helemaal vrij.’
Hoogtepunt van de film en van hun uitstapje is toch het bezoek aan het strand, zwemmen in de zee, staren naar de verte, is daar echt Engeland? Ik vond het uiterst ontroerend deze kinderen van dichtbij te zien, hun blijdschap, hun angsten, de verwarring over waar ze het liefste zouden wonen. Het conflict in het Midden-Oosten weerspiegeld in een cello.

 

Little Stars of Bethlehem, regie Shariff Nasr , producenten René Mendel en Mira Mendel van Interakt. Met speciale dank aan de kinderen Mustafa, Retaj, Khalil, Kinda, Layla, Ahmad, Mus’ab en Afnan. De film werd op 31 oktober uitgezonden in Het Uur van de Wolf van de NTR.
Bekijk de film hier.